- Interpol -
Swoboda przemieszczania się, jak również łatwość szybkiej zmiany kraju pobytu wiąże się z tym, że poszukiwania osób ściganych w związku z popełnieniem przestępstwa, wymusiły konieczność współpracy pomiędzy poszczególnymi państwami, tak by możliwe było ustalenie miejsca pobytu osoby poszukiwanej, a w konsekwencji przeprowadzenie procedury ekstradycyjnej.
Odpowiedzią na powyższe potrzeby stało się utworzenie Międzynarodowej Organizacji Policji Kryminalnej, tzw. Interpolu, której zadaniem jest pomoc 194 państwom członkowskim w walce z wszelkimi rodzajami przestępczości. Do struktury organizacji należą m. in. Krajowe Biura Interpolu znajdujące się w każdym państwie członkowskim, których celem jest stały kontakt z centralą organizacji oraz wzajemne przekazywanie informacji o osobach poszukiwanych.
Do głównych zadań Interpolu należą:
- zwalczanie przestępczości narkotykowej i zorganizowanej;
- zwalczanie przestępczości ekonomicznej;
- poszukiwanie zbiegłych przestępców;
- zwalczanie terroryzmu i zapewnienie bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz
- zwalczanie handlu ludźmi.
W zakresie powyższych kategorii przestępstw dochodziło do największej liczby ustalenia miejsca pobytu osób ściganych w wyniku działań Interpolu.
Głównymi instrumentami działania Organizacji są noty – listy gończe, o różnych kolorach oraz znaczeniach, dyfuzje, system łączności I-/24/7 zapewniający sprawną komunikację między państwami członkowskimi oraz obszerne w informacje, niezbędne do efektywnej współpracy – bazy danych Interpolu.
Z wnioskiem o publikację noty (tzw. ostrzeżenia) mogą wystąpić uprawnione do tego organy państw członkowskich Interpolu lub stosowne instytucje międzynarodowe. Spośród wszystkich not, dedykowana poszukiwanym sprawcom najpoważniejszych przestępstw jest tzw. Czerwona Nota (red notice). Głównym jej celem jest wzmocnienie poszukiwań krajowych prowadzonych w celu zatrzymania, tymczasowego aresztowania i ekstradycji poszukiwanej osoby.
Czerwona nota wystawiana jest w przypadku najcięższych przestępstw takich jak np. morderstwa, gwałty ze szczególnych okrucieństwem, działalność narkotykowa, fałszerstwa, czy udział w zorganizowanych grupach przestępczych.
Informacja o wystawieniu czerwonej noty trafia do wszystkich państw członkowskich, a w niektórych wypadkach jest również publikowana za pośrednictwem strony internetowej Interpolu.
Zatrzymanie osoby poszukiwanej czerwoną notą Interpolu zazwyczaj wiąże się z rozpoczęciem procedury ekstradycyjnej. Wobec osoby ściganej stosowany jest zazwyczaj tzw. areszt ekstradycyjny, o czym decyzję w Polsce podejmuje sąd okręgowy na wniosek prokuratora okręgowego.
W odniesieniu do innych not – mają one głównie na celu pozyskanie określonych informacji i nie wiążą się bezpośrednio z koniecznością zatrzymania kogokolwiek. Tak na przykład – niebieska nota służy uzyskaniu dodatkowych informacji o osobie, ustalenia miejsca pobytu lub tożsamości osoby w związku z prowadzonym postępowaniem, zielona nota ma na celu ostrzeżenie innych państw o osobach mogących stanowić zagrożenie dla bezpieczeństwa publicznego lub co do których istnieje uzasadnione podejrzenie, że popełnią one przestępstwo za granicą.
Każdej wydanej nocie odpowiada z kolei dyfuzja, która jest albo wnioskiem o współpracę międzynarodową albo ostrzeżeniem, powiadomieniem wysłanym z jednego państwa członkowskiego do wybranych. krajowych biur Interpolu. Przesyłanie dyfuzji następuje na wniosek uprawnionych organów krajowych, po to by możliwe było prowadzenie czynności policyjnych na obszarze innego państwa.
Wśród baz danych Interpolu, w których gromadzone są informacje służące międzynarodowej współpracy wskazać trzeba m.in. na Bazę Daktyloskopijną, Bazę Profili Genetycznych, Bazę Skradzionych i Utraconych Dokumentów Podróży, Bazę Skradzionych Pojazdów.
- szczegółowe omówienie instytucji czerwonej noty;
- sporządzenie wniosku o usunięcie z baz Interpolu oraz wniosku o ustalenie, czy w danym momencie osoba jest objęta notą;
- analizę w zakresie nadużycia instytucji czerwonej noty przez organy ścigania;
- szczegółowe omówienie instytucji ekstradycji, jej dopuszczalności oraz skutków;
- analizę sytuacji prawnej i faktycznej osoby, wobec której wystąpiono z wnioskiem o ekstradycję, w tym kwestii przesłanek do odmowy wydania osoby państwu obcemu;
- udział w czynnościach podejmowanych w ramach procedury ekstradycyjnej (w tym sporządzanie pism ze stanowiskiem w sprawie);
- bieżący kontakt z organami prowadzącymi postępowanie oraz z właściwymi organami państwa występującego z wnioskiem o wydanie;
- uczestnictwo w przesłuchaniu osoby, wobec której złożono wniosek o ekstradycję;
- czynny udział w posiedzeniu sądu w przedmiocie dopuszczalności wydania;
- przygotowanie zażalenia na postanowienie sądu w przedmiocie wydania;
- czynny udział w posiedzeniu sądu na etapie odwoławczym;
- przygotowanie pisma ze stanowiskiem w sprawie o ekstradycję kierowanego do Ministra Sprawiedliwości (wskazującego m.in. na brak przesłanek do wydania lub niedopuszczalność wydania);
- analiza przesłanek kasacji i przygotowanie kasacji w sprawie dotyczącej ekstradycji;
- przygotowanie wniosku do Rzecznika Prawa Obywatelskich o sporządzenie i skierowanie kasacji w sprawie dotyczącej ekstradycji;
- przygotowanie wniosku do Prokuratora Generalnego o sporządzenie i skierowanie kasacji w sprawie dotyczącej ekstradycji;
- przygotowanie skargi do Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w zakresie nieprawidłowości postępowania ekstradycyjnego;
- przygotowanie wniosku do Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców o udzielenie cudzoziemcowi azylu w Polsce;
- w przypadku odmowy udzielenia azylu – przygotowanie wniosku o ponowne rozpoznanie sprawy i skargi do wojewódzkiego sądu administracyjnego.
Potrzebujesz wsparcia w obszarze działań Interpolu?