- Separacja -
Kiedy wspólne życie małżonków napotyka na problemy, z którymi małżonkowie sobie nie radzą, a widzą oni jeszcze szansę na ratowanie swojego małżeństwa, właściwym rozwiązaniem może okazać się separacja.
Separacja polega na czasowym oddzieleniu małżonków, pomiędzy którymi nastąpił rozkład pożycia małżeńskiego. Jest to stan, kiedy pomiędzy małżonkami ustały więzi psychiczne, fizyczne i gospodarcze. Separacja może być zarówno faktyczna, jak i prawna.
W przypadku kiedy to małżonkowie sami podejmują decyzję o czasowym rozdzieleniu swoich spraw i prowadzeniu odrębnych gospodarstw domowych, mówimy o separacji faktycznej. W tym wypadku nie jest istotne czy małżonkowie nie mieszkają razem, czy też zajmując nadal wspólną nieruchomość, ale prowadzą odrębne życie. Separacja faktyczna nie wywołuje żadnych skutków prawnych.
W przypadku kiedy małżonkowie chcą aby separacja wywoływała skutki także w sferze cywilno-prawnej, konieczne jest wszczęcie odpowiedniego postępowania, inicjującego orzeczenie separacji prawnej.
Separacja faktyczna czy prawna?
Decydując się na separację faktyczną, tracimy możliwość bieżącego weryfikowania poczynań w sferze majątkowej naszego współmałżonka. Często zdarzają się sytuacje, w których małżonkowie bez wiedzy drugiego z nich zaciągają zobowiązania finansowe, za które finalnie współodpowiedzialność ponosi także drugi z małżonków. Pozostawanie w separacji faktycznej nie chroni przed długami zaciągniętymi w trakcie jej trwania. Istotne jest, aby zapewniając sobie czas na rozłąkę zadbać także o sferę majątkową i ustanowić separację prawną.
Separacja a rozwód – podobieństwa i różnice
Celem zarówno separacji, jak i rozwodu jest uchylenie wspólnoty małżeńskiej. W przypadku rozwodu i separacji przesłanką pozytywną, tj. warunkującą orzeczenie separacji i rozwodu jest rozkład pożycia małżeńskiego.
W trakcie postępowania o ustanowienie separacji sąd może ustalić, który z małżonków ponosi winę rozkładu pożycia małżeńskiego. Orzeczenie winy w postępowaniu o separację wywołuje tożsame skutki co orzeczenie winy w postępowaniu o rozwód i ma znaczenie m.in. przy określaniu obowiązku alimentacyjnego na rzecz współmałżonka. Zarówno w postępowaniu o separację, jak i w postępowaniu o rozwód, sąd może zaniechać orzekania o winie. Wówczas przyjmuje się, iż żaden z małżonków nie ponosi winy w rozkładzie.
Orzekając o separacji, sąd z urzędu rozstrzyga o władzy rodzicielskiej, a także o kontaktach z dziećmi, alimentach na małoletnie dziecko, czy sposobie korzystania ze wspólnej nieruchomości. W przypadku, gdy małżonkowie opracują wspólne porozumienie wychowawcze, określające sposób wykonywania władzy rodzicielskiej i utrzymywaniu kontaktów z dzieckiem, a porozumienie pozostaje w zgodzie z dobrem małoletnich dzieci, zostanie ono uwzględnione przez sąd.
Separacja, tak jak rozwód powoduje, iż pomiędzy małżonkami powstaje ustrój rozdzielności majątkowej. Podstawową różnicą pomiędzy separacją a rozwodem jest trwałość węzła małżeńskiego – separacja nie powoduje ustania małżeństwa. Rozwód powoduje definitywne zniesienie wspólności małżeńskiej. W przypadku separacji, jej skutki są odwracalne – w toku postępowania nieprocesowego możliwe jest zniesienie separacji i powrót do wspólnego pożycia.
W przypadku orzekania separacji, odmiennie niż w przypadku rozwodu nie jest wymagane, aby rozkład pożycia był zupełny i trwały. W przypadku separacji wystarczające jest ustalenie, iż rozkład jest zupełny. Różnicą w zakresie obu postępowań jest także to, iż w przypadku żądania orzeczenia separacji przez małżonka wyłącznie winnego rozkładu pożycia małżeńskiego, nie stanowi to przeszkody w orzeczeniu separacji.
Postępowanie o rozwód może toczyć się wyłącznie w trybie odrębnego procesu. Sprawy o orzeczenie separacji mogą toczyć się zarówno w postępowaniu procesowym jak i w postępowaniu nieprocesowym, jednak wyłącznie kiedy małżonkowie nie mają wspólnych małoletnich dzieci i zgodnie wnoszą o orzeczenie separacji.
Separacja – jakie skutki wywołuje w sferze majątkowej?
Podstawowym skutkiem orzeczenia separacji jest powstanie przymusowej rozdzielności majątkowej bez względu na to, jaki ustrój majątkowy obowiązywał małżonków. Powstanie rozdzielności majątkowej może w następstwie prowadzić do podziału majątku wspólnego pomiędzy małżonkami.
Orzeczenie separacji powoduje także zmiany w zakresie dziedziczenia. Do małżonka spadkodawcy pozostającego w separacji nie stosuje się przepisów o dziedziczeniu z ustawy. Separowany małżonek traci także prawo do zachowku.
Kiedy sąd nie orzeknie separacji?
W przypadku kiedy orzeczenie separacji godziłoby w dobro wspólnych małoletnich dzieci małżonków lub gdyby z innych powodów było to sprzeczne z zasadami współżycia społecznego.
Jak wygląda postępowanie w sprawie o ustanowienie separacji?
Postępowanie w sprawie o orzeczenie separacji rządzi się tymi samymi prawami co postępowanie w sprawie o rozwód.
W przypadku gdy małżonkowie składają zgodny wniosek o orzeczenie separacji lub składa go jeden z małżonków działając w porozumieniu z drugim, a małżonkowie nie mają wspólnych małoletnich dzieci – sąd może rozpoznać sprawę w trybie nieprocesowym.
Usługi Kancelarii Kopeć Zaborowski w sprawach o ustanowienie separacji.
Kancelaria Kopeć Zaborowski zapewnia wsparcie prawne w trakcie postępowania o orzeczenie separacji oraz na etapie przed wszczęciem formalnego postępowania:
- pomagamy w stworzeniu planu wychowawczego, obejmującego regulacje dotyczące wykonywania władzy rodzicielskiej, częstotliwości kontaktów z małoletnimi dziećmi;
- przygotowujemy strategię w zakresie postępowań alimentacyjnych;
- weryfikujemy sytuację materialną małżonków pod kątem podziału majątku wspólnego;
- prowadzimy kompleksowo postępowania o orzeczenie separacji.
Masz pytania związane z separacją? Nie czekaj dłużej!