- Sprostowanie -
Czym jest sprostowanie?
Sprostowanie to instytucja ujęta w prawie prasowym, która pozwala na szybkie przedstawienie „swojej prawdy” w telewizji, Internecie czy papierowym wydaniu dziennika lub czasopisma.
Co jest celem sprostowania?
Celem sprostowania jest skorygowanie nieprawdziwej lub nieścisłej wiadomości opublikowanej na temat żądającego korekty. Sprostowania może domagać się każda osoba fizyczna, ale także np. spółka czy organ państwowy. Jeżeli sprostowanie zostało przygotowane w sposób prawidłowy, redaktor naczelny ma ustawowy obowiązek opublikowania sprostowania na tożsamych warunkach, na jakich wcześniej opublikowano sporną wiadomość. Sprostowanie jest publikowane na wyłączny koszt redaktora naczelnego. Redaktor naczelny nie ma prawa ingerować w tekst sprostowania.
Co może być przedmiotem sprostowania?
Przedmiotem sprostowania mogą być wyłącznie nieprawdziwe lub nieścisłe wiadomości o faktach, a nie opinie. Możliwe jest zatem prostowanie wszelkich komunikatów, które mogą zostać skutecznie poddane badaniu z zastosowaniem kryterium prawda – fałsz. Korekcie będą więc podlegać wszelkie komunikaty dotyczące informacji na temat wydarzeń, które miały miejsce (lub nie) w przeszłości, tj. np. tego czy dane spotkanie odbyło się, kto brał w nim udział, co się na nim działo, kto co mówił i robił etc.
Sprostowaniem mogą być objęte wiadomości podane w materiałach prasowych, przy czym ustawowa definicja materiału prasowego jest bardzo szeroka. Będą nim w zasadzie wszystkie aktywności prasowe niezależnie od formy (tekstowa czy audiowizualna) czy miejsca publikacji (media tradycyjne, media elektroniczne). Przyjmuje się, że sprostowaniu mogą także podlegać reklamy, ogłoszenia, a nawet cudze sprostowania.
Jak powinno wyglądać sprostowanie materiału prasowego?
Sprostowanie ma charakter oświadczenia własnego osoby domagającej się korekty. W swojej treści zawiera podpis korygującego. Nie ma charakteru odredakcyjnego. Składa się z tekstu, w którym wskazywana jest treść nieprawdziwej (lub nieścisłej) wiadomości, podanej w spornym materiale oraz rzeczywisty stan rzeczy wg prostującego.
Przykładowe sprostowanie może brzmieć w sposób następujący:
W materiale prasowym X podano wiadomość nieprawdziwą, że Y, w rzeczywistości Z.
Jak złożyć wniosek o publikację sprostowania?
Aby zainicjować sprawę o sprostowanie niezbędne jest złożenie przedsądowego wniosku o opublikowanie sprostowania, którego integralną częścią będzie tekst sprostowania.
Następnie, redaktor naczelny ma obowiązek albo opublikować sprostowanie albo odmówić jego publikacji, wskazując przy tym przyczyny odmowy. W przypadku braku publikacji sprostowania, korygujący ma prawo zmodyfikować swoje sprostowanie zgodnie ze wskazaniami redaktora naczelnego, a jeżeli uznaje że są one bezzasadne wystąpić do sądu z żądaniem nakazania opublikowania sprostowania.
Postępowanie sądowe o opublikowanie sprostowania jest postępowaniem niezwykle szybkim, traktowanym przez ustawodawcę priorytetowo. Sąd powinien rozpoznać sprawę w terminie 30 dni od dnia wniesienia pozwu. Sąd II instancji powinien natomiast rozpoznać apelacje w terminie 30 dni od dnia wniesienia apelacji. Sprawa jest rozpoznawana zazwyczaj na jednej, maksymalnie dwóch rozprawach, a postępowanie dowodowe jest ograniczone do minimum.
Ważne!
Żądający sprostowania nie musi udowadniać prawdziwości informacji podanych w sprostowaniu oraz nieprawdziwości (czy nieścisłości) wiadomości podanych w spornym materiale prasowym. Redaktor naczelny oraz sąd nie mają natomiast prawa badać prawdziwości wiadomości podanych w spornym materiale prasowym i sprostowaniu. W procesie istotne jest jedynie to czy sprostowanie spełnia wszelkie wymogi ustawowe (rzeczowość, objętość, wniesienie przez uprawniony podmiot, korekta komunikatu o faktach, liczne wymogi formalne) oraz czy sporna wiadomość rzeczywiście została opublikowana.
Zalety sprostowania:
- możliwość dotarcia do opinii publicznej z własnym stanowiskiem, z wykorzystaniem zasięgów danego tytułu prasowego, w którym to stanowisku zostanie wskazane: jaka wiadomość jest nieprawdziwa lub nieścisła i dlaczego;
- możliwość korygowania wszelkich aktywności prasowych zawierających wiadomości o faktach;
- szybkie rozstrzygnięcie;
- postępowanie dowodowe ograniczone do minimum;
- stosunkowo niska opłata od pozwu (600 zł).
Kancelaria Kopeć & Zaborowski oferuje kompleksowe wsparcie m.in. w poniższych obszarach dotyczących publikacji sprostowań:
- pełną obsługę prawną osoby domagającej się opublikowania sprostowania (a w tym m.in. sporządzanie wniosku o opublikowanie sprostowania oraz samego sprostowania czy pozwu);
- pełną obsługę prawną redaktora naczelnego w związku ze skierowaniem wniosku o opublikowanie sprostowania (a w tym m.in. analizę zasadności żądania sprostowania, sporządzenia zawiadomienia o odmowie opublikowania sprostowania czy odpowiedzi na pozew);
- pełne zastępstwo na etapie przedsądowym oraz sądowym w zakresie spraw dotyczących publikacji sprostowań.
Potrzebujesz pomocy z zakresu prawa prasowego i publikacji sprostowań? Nasz zespół prawa prasowego i ochrony dóbr osobistych jest do Twojej dyspozycji.