- Wniosek o zatarcie skazania -
Co to jest zatarcie skazania?
Zatarcie skazania polega na uznaniu skazanie za niebyłe i usunięciu wpisu o skazaniu z rejestru skazanych. Z chwilą zatarcia następuje prawne wymazanie faktu skazania (lub skazań), a osoba w przeszłości skazana w świetle prawa ponownie uznawana jest za niekaraną.
Osoba taka ma prawo składać oświadczenia o niekaralności bez obaw o pociągnięcie do odpowiedzialności karnej za fałszywe zeznanie lub oświadczenie, a po złożeniu wniosku do Krajowego Rejestru Karnego uzyska zaświadczenie o niekaralności.
W Polsce zatarcie skazania następuje:
- z mocy prawa,
- na podstawie orzeczenia sądu,
- w drodze ułaskawienia.
Kiedy może dojść do zatarcia skazania z mocy prawa?
Zatarcie skazania dotyczy wyłącznie kar wykonanych, darowanych lub przedawnionych.
Z mocy prawa następuje ono z upływem określonego czasu od momentu wykonania kary, jej darowania lub przedawnienia jej wykonania. Okres potrzebny do zatarcia skazania jest uzależniony od rodzaju wymierzonej kary:
- kara pozbawienia wolności od miesiąca do 30 lat – z upływem 10 lat,
- kara dożywotniego pozbawienia wolności – z upływem 10 lat,
- kara ograniczenia wolności – z upływem 3 lat
- kara grzywny – z upływem 1 roku.
W przypadku gdy orzeczono środek karny, przepadek lub środek kompensacyjny, zatarcie skazania nie może nastąpić przed jego wykonaniem, darowaniem albo przedawnieniem jego wykonania.
Kodeks karny przewiduje jedną sytuację, w której skazanie nie może ulec zatarciu z mocy prawa ani na podstawie orzeczenia sądu: dotyczy to skazania na karę pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania za przestępstwo przeciwko wolności seksualnej i obyczajności, jeżeli pokrzywdzony był małoletnim poniżej lat 15.
W takiej sytuacji jedyną drogą do uzyskania zatarcia skazania jest złożenie wniosku o ułaskawienie.
Czy można wystąpić o wcześniejsze zatarcie skazania?
W przypadku skazania na karę pozbawienia wolności nieprzekraczającą 3 lat, przepisy kodeksu karnego przewidują możliwość wystąpienia z wnioskiem o zatarcie skazania już po upływie 5 lat od wykonania, darowania lub przedawnienia wykonania kary.
Sprawę rozpatruje sąd, który wydał wyrok skazujący w pierwszej instancji. Jeżeli w pierwszej instancji wyroki wydało kilka sądów, wniosek o zatarcie skazania należy skierować do sądu, który jako ostatni wydał wyrok skazujący. Jeśli jednak w pierwszej instancji orzekały w kilku sprawach sądy różnego rzędu, tj. Sąd Rejonowy i Sąd Okręgowy, wniosek należy skierować do Sądu Okręgowego, który jako ostatni wydał wyrok skazujący w I instancji.
Sąd może zarządzić wcześniejsze zatarcie skazania na karę pozbawienia wolności nieprzekraczającą 3, jeżeli skazany w okresie 5 lat przestrzegał porządku prawnego.
Za naruszenie porządku prawnego sądy uznają nie tylko popełnienie przestępstwa, ale również wykroczenia, a nawet naruszenie obowiązków pracowniczych czy cywilnoprawnych – stwierdzone orzeczeniem właściwego organu.
Jak wygląda postępowanie sądowe dotyczące wniosku o wcześniejsze zatarcie skazania?
W postępowaniu o zatarcie skazania na wniosek skazanego sąd samodzielnie podejmie kroki, by zbadać, czy nie doszło do naruszenia przez skazanego porządku prawnego od momentu skazania, do chwili rozpoznania wniosku. Sąd wystąpi zatem o dane o skazanym z Krajowego Rejestru Karnego oraz z rejestru wykroczeń; zleci również przeprowadzenie wywiadu środowiskowego przez kuratora, który uzyska informacje o skazanym od dzielnicowego i sąsiadów.
Sąd nie ma jednak obowiązku uwzględnienia wniosku nawet przy stwierdzeniu braku naruszeń po stronie skazanego. Dlatego ważne jest dobre uzasadnienie wniosku o zatarcie skazania i wykazanie w nim nie tylko braku negatywnych zachowań skazanego, ale też jego pozytywnych postaw – i wykazanie ich odpowiednimi dowodami. We wniosku trzeba też wskazać jakie negatywne konsekwencje wiążą się dla skazanego z figurowaniem w rejestrze karnym i przekonać sąd, że wcześniejsze zatarcie skazania nie stoi w sprzeczności z celami kary – a wręcz będzie je wspierać.
W przypadku zatarcia skazania na wniosek również nie może ono nastąpić przed wykonaniem, darowaniem lub przedawnieniem wykonania orzeczonych środków karnych, przepadku lub środków kompensacyjnych. Przed złożeniem wniosku trzeba więc koniecznie upewnić się, że uregulowane zostały wszelkie zasądzone wyrokiem lub wyrokami dodatkowe należności: grzywny, przepadek, świadczenia pieniężne, obowiązki naprawienia szkody, zadośćuczynienia, nawiązki.
W przypadku należności uregulowanych na konto sądu wystarczy zweryfikowanie tej kwestii telefonicznie w sekcji wykonawczej właściwego wydziału karnego. Jeśli chodzi o należności wpłacane na rzecz podmiotów prywatnych (nawiązki, naprawienie szkody, zadośćuczynienie) należy gromadzić dowody wpłat i przedstawić je wraz z wnioskiem o zatarcie skazania.
Czy na odmowę wcześniejszego zatarcia skazania przysługuje zażalenie?
Na postanowienie w przedmiocie zatarcia skazania przysługuje zażalenie do sądu.
Czy można złożyć kolejny wniosek o zatarcie skazania?
W przypadku prawomocnej negatywnej decyzji skazany może ponawiać wniosek o zatarcie skazania. Jeżeli jednak skazany złoży kolejny wniosek przed upływem roku od wydania postanowienia o odmowie zatarcia, Sąd może pozostawić go bez rozpoznania, dlatego tego rodzaju wniosek powinien wskazywać na szczególne okoliczności, uzasadniające jego rozpoznanie przez Sąd pomimo złożenia przed wskazanym terminem.
W postępowaniu w przedmiocie zatarcia skazania warto skorzystać z usług profesjonalnej kancelarii prawnej aby zaoszczędzić czas i przede wszystkim aby nasz wniosek był skuteczny.
Nasze usługi odnoszące się do wcześniejszego zatarcia skazania obejmują:
- analizę sytuacji Klienta i ustalenie działań, jakie może podjąć by zwiększyć szanse pozytywnego rozstrzygnięcia w Sądzie;
- przygotowanie linii prowadzenia sprawy zmierzającej do jak najpełniejszego wykazania, że skazany zasługuje na wcześniejsze zatarcie skazania;
- sporządzenie wniosku o zatarcie skazania;
- sporządzenie zażalenia na postanowienie o odmowie uwzględnienia wniosku o zatarcie skazania;
- reprezentację przed sądem na wszystkich etapach postępowania w przedmiocie zatarcia skazania, łącznie z postępowaniem odwoławczym.
Masz problem? Potrzebujesz wsparcia w zakresie wniosku o wcześniejsze zatarcie skazania? Nie zwlekaj!